‘Mama als er een ambulance en politieauto allebei met sirene tegelijk bij het rode stoplicht komen, wie mag er dan eerst?’ Tweeënhalf was mijn dochter toen ze mij die vraag stelde. Midden op straat in het centrum van Parijs. En ik wist daar even geen antwoord op. Natuurlijk wel even gegoogeld toen ik weer thuis was.

De meiden zijn ondertussen al weer een paar jaar ouder maar tijdens deze zomervakantie werd ik weer even herinnerd aan de ‘waarom-periode’. Op de camping stonden we tegenover een gezin met twee jongens van 5 en 8 jaar. De jongste, een energiek roadrunnertje dat de hele dag op het voetbalveld of in het zwembad te vinden was, kon er ook wat van. Zodra een nieuwe campinggast het veld op kwam rijden, had hij de gewoonte te inspecteren wie het was. Met leuke gevolgen. ‘Hoe doe jij dat?’ vroeg hij aan een heer in de opa-leeftijd die zijn caravan met een zogenaamde mover plaatste. De ‘opa’ legde uit wat een mover was waarna hij voorstelde dat de kleine onderzoeker er ook even mee mocht. Zo zet je als vijf-jarige maar mooi even een caravan op zijn plek. Zijn vader vertelde mij dat het jochie een rondleiding voor elkaar had gekregen op een prachtige yacht in de haven in een kustplaatsje in de buurt. Toen ik vroeg hoe hij dat had geregeld, was het antwoord simpel: Gewoon door te vragen. ’Wat een mooie boot, mag ik die eens van dichtbij bekijken?’ Had hij aan het welgestelde echtpaar gevraagd dat op het dek van hun schip aan het eten was. Simpel as that.

Is het echt zo simpel? Ik hoorde laatst dat je op je creatiefst bent als je vijf jaar bent. Je stelt de hele dag vragen en je lacht om alles. Doordat je op school juist stil moet zijn en eerst je vinger op moet steken voordat je überhaupt praat, is je creativiteit gehalveerd als je acht bent. Omdat je je conformeert, je aanpast aan wat moet. In drie jaar!

Ik hou van vragen. Daarom werk ik ook zo graag met basisschoolkinderen en jong volwassenen die niet zomaar alles aannemen wat ze verteld wordt. Van vragen kun je leren. Ik pleit dan ook voor het verlengen van de waarom-periode. Voor onbepaalde tijd, niks geen tijdelijke contracten. Kunnen we meteen dat achterhaalde spreekwoord skippen: ‘Kinderen die vragen worden overgeslagen’. Want kinderen die zwijgen zullen ook nooit wat krijgen.

‘Waarom eten jullie pannenkoeken?’ vroeg roadrunner op onze laatste vakantiedag aan mij terwijl ik het beslag roerde. Je snapt wat het gevolg was.