“Eigenlijk ben ik altijd diegene die andermans problemen oplost. Als iemand een afspraak niet is nagekomen. Dat is zo ontstaan op de lagere school en ik weet niet hoe er mee te stoppen…”

De tweedejaars studente kijkt me met een vragende blik aan terwijl ze op haar stoel zit te wiebelen. We zijn een oefening aan het nabespreken in een training rondom samenwerken. In de oefening gingen de studenten twee aan twee aan de slag met een situatie waarin ze leren hun ‘punt te maken’. En dat tegenover die ene mede-student die voor de zoveelste keer een afspraak niet nakwam in een project. Maar hoe doe je dat? Hoe zorg je dat je boodschap overkomt zonder dat er daarna gedoe is? Deze studente kiest er voor om haar punt niet te maken en daardoor in ieder geval ‘dat gedoe’ te voorkomen. En dat begrijp ik best.

Korte termijn voordeel 

Op het eerste gezicht lijken er voordelen te zitten aan het ‘niet-maken-van-je-punt’. Omdat je misschien een conflict vermijdt en tenminste geen kritiek terug krijgt. Eerlijk zijn over ontevredenheid is spannend want we willen niet kwetsen. We zijn soms nog eerder geneigd onszelf te beschuldigen dan de ander op iets aan te spreken. En daarbij spoken er allerlei gedachten door ons hoofd:

• Heb ik het wel goed gezien?
• Is het ‘normaal’ dat ik me hieraan erger?
• Mág ik hier wel iets van zeggen?
• Wat wil ik er eigenlijk mee bereiken?
• Hoe zeg ik het en kunnen we daarna nog samenwerken?

Dit resulteert tot vaak tot een ‘Joh maakt niet uit!’ van jouw kant en je lost het zelf wel op.

Lange termijn last

Deze oplossing blijkt echter op de lange termijn niet te werken. Enerzijds omdat je jezelf blijft ergeren (ik wil er wel wat van zeggen maar ik durf niet) en aan de andere kant omdat de ander geen verantwoordelijkheid pakt en geen kans krijgt om zich te verbeteren. Wat dan wel? Eerlijk en duidelijk zijn. Gun het je zelf. En gun het de ander om inzicht te krijgen in zijn of haar gedrag. Zodat je samen in gesprek komt. Dan start de samenwerking past echt.

Terug naar de studente. Ze doet die avond enorm haar best. Wordt aangemoedigd door de anderen en ziet ook in dat het zo niet langer voor haar werkt. Ze wil veranderen. En ik denk maar een ding: wat had ik het jou gegund al eerder te leren je punt te maken. Tijdens de basisschool bijvoorbeeld.