Blik op werkveld

Iets gedaan krijgen doe je het beste met een hands-on en pragmatisch mind-set. Toch? In de basis heb ik hier weinig op aan te merken. Het woord ‘iets’ is alleen een ander verhaal. Regelmatig, wat zeg ik dagelijks, spreek ik managers en directieleden die verdwalen in het ‘iets’. Ze zijn te veel bezig met de dagelijkse operatie en brandjes blussen. Roepen vaker dan ze lief is ‘dat doe ik wel even’. Met als gevolg dat de werkdag lekker voldaan voelt. Maar onder aan de streep bij de kwartaal terug- en voorblik weinig vooruitgang van strategische aard is geboekt. Realisatie van ambities en lange termijnplannen blijven dan uit. Denk aan het toebewegen naar de bekende stip op de horizon. Dat moet toch anders kunnen? Is vaak de centrale vraag wanneer ik met hen in gesprek raak. En ze de blindevlek wijs waardoor zij al lang niet meer in de gaten hebben wat hen weerhoudt om te focussen op de lange termijn en strategie.

 

1 stap terug, 2 stappen vooruit

Mijn aanpak om tot de kern van het onderliggende patroon te komen is vrij systematisch. Ik doe een stap achteruit en analyseer de situatie. Kijk naar het ontstaan van de organisatie. De patronen die er zijn, rollen en het gedrag. Ga in gesprek met de personen aan het hoofd en betrek teamleden werkzaam op verschillende niveaus. Want om verandering te realiseren is op alle lagen inzicht en betrokkenheid nodig. Dat is een ding wat zeker is.

Als voorbeeld heb ik recent met een fantastisch team professionals mogen werken. Als metafoor heb ik met hen gewerkt aan een busopstelling. Om inzicht te geven in de rollen die er zijn binnen het bedrijfsleven, inclusief de verwachtingen die hieraan verbonden zijn. 

Wat blijkt? Waar sommige teamleden verwachten dat de chauffeur (lees directeur) koers bepaalt en zij deze volgen, blijkt de directeur zelf veel liever achterin de bus te zitten. En door observatie overzicht te creëren waar hij of zij feedback op kan geven. Door het voorleggen van deze feedback vond de directeur het in kwestie meer dan normaal om het team mee te laten beslissen in het bepalen van de koers. Een heel ander uitgangspunt dus dan die van de teamleden zelf. Bovendien vraagt dit om veel meer betrokkenheid, regie en vooral zelfredzaamheid van de teamleden. En niet geheel onbelangrijk; het zorgt ervoor dat zij veel meer intrinsiek betrokken zijn bij de koers van het bedrijf. Je stuurt immers zelf mee en voelt je daarom veel meer verantwoordelijk en betrokken. Niet voor niets kennen we de drie psychologische basisbehoeften (te weten: je competent voelen, autonomie en verbondenheid). Allemaal behoeften waaraan ruimschoots invulling wordt gegeven bij een andere invulling van leidinggeven. Aan het team én aan het bedrijf.   

 

Inzicht in rollen en verwachtingen

Een werkdynamiek die ‘o zo gewenst’ was, zo bleek bij de allereerste intake en opvolgende analyses. Mijn conclusie en aanpak om te werken met een busopstelling tijdens een teamdag gaf in deze situatie veel inzicht. In de rollen, verwachtingen, knelpunten en vooral: de verbeterpunten. Die we mét elkaar als wederzijds afhankelijke teamleden hebben kunnen aantekenen. Ik faciliteer hierbij onder andere het voeren van een open dialoog. Kruislinks door hiërarchische verhoudingen heen, hoe plat de organisatie ook is. Creëer een veilige omgeving zodat alle betrokkenen zich comfortabel voelen om daadwerkelijk mee te sturen en te draaien aan de knoppen van het bedrijf. 

Het resultaat? Uiteindelijk veel meer dan we van tevoren hadden verwacht. Van het herzien van de bedrijfswaarden en positionering tot aan een geheel nieuwe organisatiestructuur die beter paste. Inlcusief de nieuwe rollen die zijn gevormd. Maar bovenal; (zelf)vertrouwen in het team om te doen waar ze goed in zijn. Omdat de richting waarin zij bewegen zo eigen is, dat het onderdeel van hun cultuur is geworden. De directeur ervaart hierdoor veel meer vrijheid om te doen waar hij/ zij mee bezig wíl zijn. Want brandjes blijven er, teamleden weten nu alleen precies vanuit welk gedachtegoed ze deze kunnen blussen. En dat terwijl die stip op de horizon nu langzaam maar zeker dichterbij aan het komen is. Doordat er focus blijft op datgeen wat belangrijk is, zowel door de directie als de leden in het team.

Herkenbaar? Als chauffeur, bijrijder of passagier? Laat het mij weten. Ieder bedrijf en haar management krijgt op de weg van groei en professionalisering te maken met drempels die zo blijkt, heel goed overkomelijk zijn. Soms is daarvoor alleen 1 een stapje terug nodig, voor je er voorwaarts weer 2 kunt maken. 

Peer Coaching

Tegen de ‘En wat doe jij?’ vraag loop ik uiteraard wel eens aan. Wie niet? Als ik dan vertel als zelfstandig procesbegeleider, coach en gedragstrainer te werken aan veranderprocessen met leidinggevenden, hun teams en de organisaties die ze vertegenwoordigen…. dan tref ik zo nu en dan een opgetrokken wenkbrauw. Grappig, want alhoewel ik nu een 180 graden ander werkveld heb, kreeg ik dezelfde reactie toen ik nog werkte als financieel business partner. 

 

Klinkt logisch: Peer Coaching

Er zijn meer raakvlakken tussen de twee werelden waarin ik actief was en nu ben, los van de reacties van mijn gesprekspartners. Welke dat zijn weten mijn coachees als geen ander. De gemene deler is namelijk dat ik soms zelfs min of meer in hun schoenen heb gestaan. Weliswaar ruim 10 jaar terug maar, aangezien ik bijna 2 decennia in ‘de wereld van’ heb gewerkt, neem je deze ervaring toch mee. En kan ik mij dus extra goed verplaatsen in andere beroepsmatige posities. 

Ik weet dus uit eigen ervaring hoe lastig het is om patronen te doorbreken en verandering in teams te realiseren. Ik heb namelijk aan dezelfde uitdagingen gestaan. Doordat ik mij als geen ander kan verplaatsen als coach naar de rol van mijn coachee en hun teams, voelen trajecten waarin ik met hen samenwerk vaak als 1+1=3. Dat werkt en voelt niet alleen fijn, het is ook meteen heel constructief en efficiënt. En precies hetgeen dat bij veel leidinggevenden resoneert zodat hij of zij zich kan richten op de uitdaging die voor hen ligt. Échte verandering te weeg brengen en het verschil maken.

 

Van getallen naar woorden en vice versa

Niets gaat over een nacht ijs. Dat zijn de harde natuurwetten. En in het bedrijfsleven is het weinig anders. Want hoewel je tegenwoordig met ChatGPT binnen een handomdraai een nieuwe positionering uitwerkt, zul je toch echt gebruik moeten maken van de creativiteit en vooral inventiviteit uit jezelf en de mensen om je heen om tot écht unieke en eigen resultaten te komen. Werken aan een proces waar de kinken uit de kabel zijn borgt dit. Het zorgt voor een dynamiek die zo voedingsbodem rijk is, dat werken aan waanzinnige ambities en doelen niet langer onbereikbaar zijn. 

Het leuke is dat ik in mijn carrière ooit de overstap heb gemaakt van het werken met cijfers (als bedrijfseconoom in de financiële wereld) naar mijn huidige vak als o.a. procesbegeleider en teamcoach waarin ik vrijwel alles met woorden doe. En ik in de begeleiding van verandertrajecten en processen deze woorden vaak weer inwissel voor cijfers. Niet meteen natuurlijk. Eerst gaat er grondig werk aan vooraf waarin ik werkpatronen blootleg en ontrafel. Dat doe ik met niets anders als observatie, argumentatie en confrontatie. Woorden dus. Als de verbeterpunten eenmaal blootliggen en we met elkaar dusdanig vergevorderd zijn in het veranderproces, breekt vroeg of laat het moment aan van een permanente doorbraak. Dé voedingsbodem waarin teams tot elkaar komen en wederzijds vertrouwen en afhankelijkheid ontstaan. In mijn trajecten is dit bij uitstek het moment om de bedrijfsdoelstellingen er ook bij te pakken. En werk ik samen met leidinggevenden en hun teams aan de uitwerking van de woorden die we nodig hadden om tot dit punt te komen, naar een vertaling. En soms is dat jawel; in concrete cijfers en bedrijfsresultaten. 

Het is nu eenmaal the currency die men kent in het bedrijfsleven en dus zeker niet onbenoemd blijft in mijn werk als procesbegeleider en teamcoach.  

Samen komen tot een goed werkproces. Waarin we kijken naar (financiële) resultaten en deze behapbaar en binnen handbereik maken. Dat is wat wij voor elkaar kunnen betekenen!